3ds Max : Biz Neden Gollum Yapamıyoruz

Para için yapılmaması gerekiyor gibi cümleleri duyunca bir garip oluyorum gerçekten. Herkes para için bu işi yapar, para vermeden ya da asgari ücretle bu işi yaparım diyen insan çıkar mı bilemem ama her şey de olduğu iyi bir yaşam için gerekli maddi imkanları sağlamak için çalışır insan.
İyi bir maddi gelir ve yaptığın işi sevmek başarı getirir. `` Önce işini sev, iyi şeyler yap ardından zaten para gelir`` vb cümleler doğru olabilir ama bir insan maddi sıkıntılar içerisinde kişisel zevklerinin doğrultusunda gidip müthiş şeyler çıkaramaz. ( İstisnalar olabilir, gerçekçi olmak istedim)

Paragöz gibi göründüğümün farkındayım ama gollum gibi eserlerin yapımındaki insanların ay sonunu getirebilme kaygılarının olduğunu düşünmüyorum. Yaratıcı fikirlerin belirli bir yaşam standardıyla beraber güçlendiğinin farkındayım bu nedenle belirli bir seviyeden sonra bu tür yaratıcı düşüncelerin gelişeceği kanaatindeyim. Zor koşullarda elbet müthiş işler çıkabilir ama bu sektörün genelini kurtaracak bir güç olamaz bu nedenle sektörün düzelmesi, eğitimin düzelmesi, yaşam standartlarınında bu doğrultuda artması gerekir aksi takdirde müthiş işler çıkaran istisnai insanlara umut bağlayabiliriz.

Rebelion, size tamamen katılıyorum. Kasdettiğim para en son amaç olmalı. Kaliteli iş çıktıktan sonra para ardından gelir. Ama maalesef etrafımdakilerin böyle işler yapmak için hayalleri bile yok. Maalesef.

Oncelikle turkce klavyem olmayisindan dolayi olan tum yazi boyunca bitmez tukenmez yazim hataralari icin ozur.

Ben 1993 te amator olarak, 2003 te ise profosyonel olarak orta amerikada bir firmaya model yaparak bu alandaki calismalarima basladim.
Su an 10 yili askindir bu alanda calisiyorum. Karakter ve yaratik uzerine uzmanlasmis 3d supervisorum.

Burada goruyorumki bunun neden yapilamayacagini kendiniz , konuyla pek derin bilginiz olmadan karar verdiniz. Turkiyede nasil personelin olup olmadigina da karar verdiniz.

Boyle bir konunun universitede ogretilebilir olduguna bile karar verdiniz ki boyle bir bolum yoktur dunyada.
Genel egitim alabilirsiniz sadece. Boyle birseyin egitimini insanlara veremezsiniz cunku standart bir uygulamasi yoktur.
ornegin insaat muhendisleri ts-500 u ogrenir betonarme dersinde. Bu bir standarttir. Teknik konularda egitime standart gerekir egitim icin. ANSI ve ISO C,C++ bir standarttir.
Sanat egitimde de bile. Standart egitim alirsiniz. Peki standardi olmayan bir teknik konuda nasil bir egitim alabilirsiniz yada verebilirsiniz birde bunu belgelendirebilirsiniz.

Burda yazdiklarinizin hicbiri dogru degildir. Bunun sosyal sartlarlada alakasi yoktur. Su an boyle bir hizmeti ben verebilirim ve verecek meslektaslarimda var. Eger cok araniyor olsaydi zaten boyle bir calismayi yapmis olurduk. Konuyla ilgili asil cevaplar oldukca uzun. Neden karakter ve yaratik konusunda sinemada gorunur bisey yok ulkemizde?

Aslinda bununla alakali ilk sebep buna dair bi talep olmamasinin yaninda ayni zamanda taleplerin tutarsizligidirda. Diyebilirsiniz talep olmasada yapilabilir. O zaman guncel teknikleri kisaca ben yazayim siz karar verin.

Gunumuzde bircok meslektasimin en azindan tanisik oldugu riging , joint yada bone ve skin bunun icin tamamen yetersizdir. Standart paket halinde gelen riging sistemi PSD dir. Acilimi pose space deformer. Yani poz uzayi deformasyonu. Kullandigimiz 3d uzayi da (oklit uzayidir). Vertexleri (uzaydaki noktalari ) Hierarchi icinde bir transform matrix serisini(jointleri), hierarchi sirasina gore verilen carpanlarla (skin value) ile carpip konumlandirilir. iste buyuzdendir ki eger butun skin degerlerinizi sifir deger verirseniz. Sifir ile carpilir ve root matrix in oldugu yerde tek bir nokta haline gelir. Bu sistemle rig yapar bircok kisi ve tekbasina bir anime karakter icin dahi yetersizdir. Cunku sistem linear. (dogrusal). Plug in olarak edinebileceginiz yada Paket halinde yazilimlarin icerisinde bulunan kas sistemleride benzeri sekilde calisir. Fakat bunlar poz uzayinda birtakim hacimleri kullarak kas benzeri etkiler yaratma mantiginda calisirlar. Ama yine ayni manitkta calisirlar. Bunlarda yetersizdir. Kullanan arkadaslar bunlardaki sorun sinsilesini bilirler. Peki ne lazim ozaman?Ya cok sayida deformasyon ya da daha da iyisi dinamik simulasyon.

Bunlara iki unlu firmayi ornek verecegim Weta ve ILM.

Weta tissue motorunu kullanir. Son izlediginiz gollumun basarisi bundandir. Kendi hazirladiklari bir dinamik motorudur. Elastisite uzerinden calisir. Kaslari Psd ile konumlandirir ve ardindan simule eder. Bunu ardindan yag tabakasina yansitir. sonunda da deri tabakasini hesaplar. Belli zamanlarda kaslarin kasilmasini ateslemesini teknik personel belirler. Octahedra topolojisi ile kaslari deforme eder. Kaslardaki kisalma ve buna oranla genisleme (sisme) octahedra hesabindan cikar.

ILM yillardir kas sistemi icin personeline iskence etmistir.
Kare kare manuel yontemlerle kaslarin deformasyonu bir suru Technical Director ve onlarin ekipleri tarafindan birlestirilmis bir butun kas geometrisi ve yag geometrisi deriyi deforme edecek sekilde manuel yontemlerle yapilmistir.
Yuzlerce kisi hulk in kaslariyla gun ve gun ugrasmistir. Su an ki sistemleri tahmin ederimki daha gelismistir yada gelismek uzeredir.

Peki daha az bir personelle daha az bir node adediyle yapilirmi bu isler? Yapilir. Sahsen elimde kendi gelistirdigim otomatik bir kas ve deri simulasyon sistemi mevcut.Bu sistemi zaten 2 seneyi askindir kullaniyorum. Inaniyorumki bazi meslekdaslarimda benzeri arastirma ve gelistirmelerini tamamlamis ve zamana ayak uydurmuslardir.

O zaman ben yapayim kendim , kendi kendime gidip birini yada bir yaratigi modelliyeyim, sonra buna gerekli deformasyonu hazirlayayim, yuz anatomisini gerekli sekilde optimize edip, gerekli degerlerdeki uygun davranista organize edeyim. deri alti deri ustu texture yapayim. kirisiklik icin sistem kurayim ona map yapayim. Vektor data kullanabiliriz. UV son nokatada olmali, noktasal testle strech ve compress i test edilmeli onuda yapayim.sonra BSRDF shader hazirlayayim ona. Sonra gidip kendi kendimi cekeyim yuzume optik motion capture hazirlayayim.Yapmam gereken envayi cesit mimikten sonra. Capture , resolve sonra Bu noktalarin animasyonunu o yuze uyacak sekilde process edeyim. Buna dair clamp degerleri , keyScale, subFrame key, Clean up. clipping. Dahasida var.
sonra sac ve tuy kirpik kas ve ne gerekiyorsa, birsuru layer render edilsin ben zaten biraktim makinayi disari ciktim uzun bi sure yokum, tonla layer render i da alayim.Compositte bunlari birlestirip hepsini grade edeyim, Pixel expression da yazayim. Sonra colorGrade edeyim.
Fakat siz bunu nerede izleyeceksiniz vede niye izleyeceksiniz? Biraz anlamsiz ve bos degilmi?
sonra vay adam ne guzel yapmis deyin. Ee sonra :)
Bu tarz calismalar hobi yaklasimiyla yapilacak isler degildir. Uzun suren, sureklilik gerektiren calismalardir.
O kadar cok parametre ile muhatapsinizdirki ara verince birkismini unutabilirsiniz. Yogun ve disiplinli bir sekilde calismaniz gerekir. Bunu kimse zevk olsun, spor olsun diye yapmaz. Biz bu calismalari yapariz cunku ya bir talep vardir yada potansiyel bir deger vardir.

Turkiyede eger bu konuda herhangi bir atilim yapmak isteyen varsa benim haberim yok. Bircok post produksiyon sirketi standart hizmetler verir ulkemizde.Balkanlarda bizim ulkemizdekilerin muhtemelen hepsinden buyuk studyoda da bulundum. Onlar da boyle calismalari musterileri talep etmedigi surece aramazlar. Gunu geldigindede talep oldugu zaman yakinlardaki supervisoru ararlar danisirlar yada ellerindeki personelle bitirmeye calisirlar eger boyle bir personel varsa.

Bu konuda bir studyo personelini organize etmekte zordur. Masa tenisi oynayan insanlara: iste size bir golf topu artik bununla oyniyacagiz demekte biraz ilginctir. Tecrube eden arkadaslar personelin panigini bilirler ki. Once sizden kacmaya ve kurtulmaya calisirlar ve her numarayi da yapabilirler.

Bir studyonun yoneticisi sadece yatirimciysa boyle atilimlar ve yapimlar beklemek anlamsizdir. Mesela bir studyoyu unlendirmek icin ne yapildi bizde. Sponsor olundu festivallere, buyuk partiler verildi. Peki bunun yerine o studyo defnedilmis olan taninmis birini canlandirsaydi butun piyasayi ele gecirmezmiydi?
Tabikide oyle olurdu ama eger firmanin yoneticisi olan yatirimci sadece yatirim yaparak promosyon gibi bir marketting yontemi kullanirsa boyle calismalari gormeyi beklmemeliyiz.Promosyon yoluna gider yatirimci cunku yatirimci bildigi yontemleri kullanir bu da gayet dogaldir. Siradisi cabalar konuya hakim insanlardan cikar. Eger personelizde boyle biri yoksa. Bunu yapamazsiniz. Dolayisiyla denemek bile anlamsizdir.Boyle bir personelide bulundurmak icin de bir sebebiniz olmalidir.

Yerelde ve genelde biz genelde isin mutfaginda mesgul olmak zorunda oldugumuz icin baglantilar aracilarin ve ajanslarin cevresindedir. Sozlesmeden odu kopar bunlarin. Boyle gizli sakli suya sabuna dokunmadan bu islerin yaptirilabilecegini dusunen bir suru insan. Idare etme taktikleriyle is yaptirilabilir zannederler bunlar. Size bir para odeme vaadiyle yada benzeri hikayelerle birtakim calismalari yaptirmaya kalkarlar. Bu aslinda dolandiriciliktir , hapis cezasi vardir , e-mail delil sayilir ve bu duzenin hakime savciya aciklanabilir bir tarafida yoktur bu sahislar bunlari aciklayamazlar. Fakat gercekten kafasi calisan ve tecrubesi olan hic kimse bunlara zaten uymaz. Bu tarz bir hizmeti sunabilmesi icin ikisininde bir kiside fazlasiyla olmasi gerekir.

Bir dusunun, bir emlak komisyoncusu size geliyor. Farzedelim ki siz bir muteahitsiniz, yada mimarsiniz. Size diyor ki "Bana bir bina lazim, yap sen ben parasini halledecegim ama sen bitir ondan sonra". " Sozlesme yapalim ozaman". "Ya! Aslinda alici iste kem kum..."
Yaparmisiniz siz bu isi?

Ben bir not daha duseyim buraya. Gorada calisan bazi meslekdaslarimizin ucretlerini hic alamadigini biliyorumusuz. Bu nasil bir ayiptir.
Yurt disindan 1 sene once dondum, dedim artik biraz oturmustur degismistir. Hala ayni :) hicbir fark yok.

Yaratik yada dijital duble :) ile ilgili bir talebe gelince. Bu tarz bir calismayi ciddi olarak isteyen her hangi bir studyo ne duydum ne gordum turkiyede.

Fakat burda aslinda konuyla ilgili insanlarin yaptigi hatalar ve bir turlu alamadigi dersler var.

"Bizim ulkemizde malesef insanlar izlemezler boyle seyleri" . Alakasi yoktur. Uydurma bir yorumdur. Lutfen benzerlerini tekrar etmeyin. Keske imdb`e girip bir yapimin ornegin hobbit gibi bir yapimin, filipinler gibi bir ulkede bile ne kadar hasilat yaptigina bir baksaydinizda oyle buna karar verseydiniz.

Inanabilirsiniz ki yabanci yapimlarin hasilatlari ozellikle karakter ve yaratik iceren, izleyicileri hayrete dusuren gorsel efektleri barindiran yapimlarin hasilatlari acik ara bizim ulkemizde bizim yerli yapimlarimizi gecer.Bu konulardaki spekulasyonlar tamamen yanlis, atmasyon olarak surekli tekrar etmektedir. Anlasilir bir sekildede bir cok akilda asilsiz sabit fikirler olusmustur. Bilmediginiz konuda soyleyebileceginiz en iyi soz bilmiyorumdur. Fakat bunuda malesef kimse soylemek istemez.

Ozelliklede yapimcilarin bir turlu ogrenemedigi nokta. Turkiye dahil her ne zaman siradisi derecede bir calisma yapildiysa sinemalar dolup tasar.Turkiyede bizim alanimizda insanlarin risk almama gibi bir hayali calisma sekli var. Boyle bir is yok. Risk almazsaniz kazanamazsiniz.Burda riski kim almalidir. Tabikide risk yapimciya ayittir. Cunku karina biz ortak degiliz, sponsorlarada biz ortak degiliz, zaten olamayiz bunun takibinide yapamayiz. Biz oturur izleriz bitince. Hasilati yapimci ve dagitimci alir. Sadece sinema sektorunde degil oyun sektorude benzeri sekilde isler.
Bana ve meslekdaslarima gelen projelerde, projeyi getiren firmalarin, aracilarin veya herhangi kisilerin tekrar eden ve tamamen hicbir sozlesmeye baglamadan belli sartlar altina almadan yaptirma cabasi vardir. Meslekdaslarim derken bu ibare kurumsallasmis kisileri de kapsar. Biz yasal tutanaklara dayali olmadan projeleri finanslandiramayiz. Dolayisiyla yapilamazlar.
Bahsettigimiz hizmetler maliyetlidir. Maliyeti shot sayisiyla artar. Yapilmasi mumkun olmasi icim yatirim gerekir. Bununda hesabi bellidir. Bu konuda yapilan islerin kalem kalem fiyatlari bellidir.Benim haftalik yada aylik ucretim bellidir. Bu konuda calisan tum arkadaslarin belirledigi tarifeleri vardir ve bunlari kafalarindan uydurmazlar bunlar belli araliktadir. Bunu odemezseniz calismazlar.Bununda anormal hicbir tarafi yoktur. Calismamalari da gerekir. Calisirlarsa da kendilerini hice sayan, dolandiran ya da bu tarz bir hizmete vede yetenege kiymet vermeyen bir piyasanin olusmasina katkida bulunurlar. Kendi kuyularini kazarlar. Bu nedenlede sozlesmesiz, hukuksuz, butcesiz bu isler yapilamaz. Cunku riski araci veya komisyoncu yada yapimci icin biz ustlenemeyiz.

Biri bir gun bu riski almaya karar verirse, ardindan bunu tekrar eden guruhu simdiden tahmin edeceginizi dusunuyurum.

Bu konularda kisaca bana danismak isterseniz cekinmeden yazabilir ve sorabilirsiniz.
3dbaris@gmail.com

Barış Bey;

Değerli görüşlerinizi paylaştığınız için teşekkürler. Bakış açınız açıkçası hiç aklıma gelmemişti.